Dag 39, in de zon tegen bult op, naar Schongau

Schongau

Vandaag gaat de wandeling van Landsberg am Lech via Ummendorf, Lengenfeld, Pflugdorf, Stadl, Reichling, Epfach, Kinsau, Hohenfurch en Altenstadt naar Schongau. Een tocht van 33 kilometer, begonnen op 600 meter, ging het vandaag weer gestaag omhoog, de hoogste "heuvel" was 740 meter hoog, en dat met een temperatuur van 29 graden. Ik begon vanochtend om 7 uur te lopen en kwam om 6 uur aan, dat was pittig maar te doen. Ik neem om de paar uur een flinke pauze en zoek dan om af te koelen de schaduw op. Het water gaat er rap doorheen, mijn motto is; zorg dat je veel moet pissen. En bij de eindstreep beloon ik mezelf met een etappebiertje, heerlijk!

Pflugdorf

De Alpen komen naderbij

Ik zie veel minder wilde dieren dan in Nederland. Dit komt waarschijnlijk omdat Duitsland veel groter is dan Nederland en dieren zich gemakkelijk kunnen terugtrekken in de gigantische natuurgebieden die hier liggen. Op campings, in hotels en pensions zie je vaak jachttrofeeën aan de muur, allerlei opgezette dieren, dus er is wild. Dat merk ik ook aan de roadkill, vandaag zag ik een dode das, zo'n beest had ik nog nooit gezien. Ik fotografeer geen roadkill, ik vind dat niet fotogeniek en niet appetijtelijk. Ook op fietspaden zie ik dode adders en hazelwormen. Ook zie ik vaak muizen, eekhoorns en andere knaagdieren (die ik niet zo snel ken of herken) de weg oversteken en twee keer zag ik een havik of een buizerd een prooi slaan, recht voor mijn neus in de berm van mijn pad, indrukwekkend! Maar ik zie vooral veel vogels, helaas heb ik mijn 200mm lens met verlengringen niet mee, anders had ik heel veel bijzondere vogels kunnen fotograferen, want alleen met een foto kan ik ze goed identificeren. 

Vandaag had ik geluk, er vloog een half uur lang een soort havik boven mijn hoofd. De foto's zijn alles behalve scherp, maar toch voldoende duidelijk om met hulp van internet te kunnen vaststellen dat dit een rode wouw is. Deze roofvogelsoort heeft het moeilijk om te overleven in Europa. Alleen Duitsland heeft een aardige populatie. De laatste jaren wordt hij ook weer in Nederland gespot. Prachtig om zo'n beest in de lucht te zien fladderen en sturen met zijn staart. Ik heb ook enkele leeuweriken gezien, die vliegen zo hoog en zijn zo klein dat ik ze echt niet op de foto kan krijgen.

Vooral in de kleine dorpjes zijn ze zich niet bewust van hun cultureel erfgoed

Ook vandaag liep ik in het Lech stroomgebied, hoewel ik het grootste deel van de tocht hem niet in het vizier had. In de 140 meter hoge klim van vandaag zijn maar liefst 9 stuwdammen met elektriciteitscentrales geplaatst. Daaromheen is veel natuur aangelegd, maar nog niet alles is klaar, er wordt met name nog gewerkt aan wandel- en fietspaden.

Honderden zwanen bevolen de stuwmeren

In Nederland hebben we aardgas, in Beieren hebben ze hout. Ze houden hier erg van houthakken, vooral op de dorpen stookt iedereen hout. Elk huis heeft een enorme voorraad brandhout.

Naast hout hakken houden ze ook van muziek!

Bloem van de dag:

Dag 38, rustdag

Vandaag neem ik een rustdag, even en wasje doen en lekker een dagje luieren.

Gisteravond raakte ik aan de praat met de campingeigenaar, hij introduceerde mij bij zijn andere gasten met het verhaal dat ik 800 kilometer uit Nederland was komen lopen. De eigenaar is een Rus, geboren in Omsk, 5.000 kilometer hier vandaan. Hij was als soldaat naar de DDR gekomen, ontmoette daar zijn vrouw en is nooit meer teruggegaan naar Siberië. Het was een voordelig avondje uit want ik kreeg van verschillende gasten drankjes aangeboden en de eigenaar ging rond met Wodka. Als teken van vriendschap moet het glas tot over de rand gevuld zijn met wodka, want met een vriend deel je alles. Als het glas niet helemaal vol is, is dat een belediging omdat je niet bereid bent alles te geven voor je vriend.

Karel en Adrianus zijn er niet in geslaagd het katholicisme als het enige ware geloof te handhaven. Tot dat moment ging men uit van het principe “cuius regio, eius religio”, ofwel wiens grondgebied, diens religie. Er was dus geen vrijheid van geloof. De heerser van het gebied; graaf, bisschop of hertog, bepaalde de godsdienst en alle inwoners hadden zich daaraan te houden.

Maar de gewone mensen, de horige boeren, pikten het niet langer. Ze worstelden om te overleven terwijl hun heersers zich baadden in rijkdom en luxe. De mensen waren vooral kritisch over de aflatenhandel, dat je met geld een plaatsje in de hemel kon kopen, en over de handel in kerkelijke ambten, met veel geld kon men het ambt van bisschop of kardinaal kopen en daarmee over de inkomsten van dat ambt beschikken. Vooral de decadente levensstijl van de heersers en hun onkunde en onwetendheid in geloofszaken zorgde ervoor dat de mensen in opstand kwamen. Dit alles vormde een stevige voedingsbodem voor de Reformatie, de mensen waren niet alleen bezig met het loskomen van het juk van het geloof, ze wilden vrij zijn van alle overheersing. 

Ondertussen had Maarten Luther de Bijbel van de oorspronkelijke tekst in het Grieks en Hebreeuws in de volkstaal Duits vertaald, zodat zijn volgelingen voortaan zelf de Bijbel konden bestuderen en geen priester meer nodig hadden. Luther kreeg ook bijval van Erasmus en andere vrijdenkers die de klassieke talen bestudeerden. Voor zijn bijbelvertaling maakte hij dankbaar gebruik van het werk van Erasmus, die tien jaar eerder de oude geschriften had bestudeerd en in het Grieks had bewerkt tot een eigentijdse versie. Maar Luther had ook de tijd mee, hij werd geholpen door opkomende nieuwe technologieën, de opkomst van de drukpers en het ontstaan van papiermolens. Deze innovaties hebben in belangrijke mate bijgedragen aan het succes van de Reformatie. Luther kon zijn nieuwe geloofsvisie sneller verspreiden dan dat Karel V en Adrianus met tegenmaatregelen konden reageren.

In Donauwörth leidden deze spanningen tot een eerste schermutseling, de katholieken hielden hun jaarlijkse processie waarbij met veel pracht en praal een zilveren kruis door de stad werd gedragen. De lutheranen stoorden zich enorm aan dit opzichtig vertoon en er brak een handgemeen uit. Dit moment is in de geschiedschrijving vastgelegd als het begin van de Dertigjarige Oorlog (1618-1648). De oorlog woedde vooral in het Heilige Roomse Rijk, de Spaanse Nederlanden, Noord-Spanje en Noord-Italië met gevechten in Afrika en Amerika. Er waren zeeslagen in de Middellandse Zee en in de Golf van Biskaje. Vuurwapens werden ook voor het eerst op grote schaal gebruikt in gevechten. Legers hadden lange tijd kanonnen die door meerdere mensen werden bediend, maar de technische ontwikkelingen gingen snel en tijdens deze oorlog werden infanterie en cavalerie voor het eerst uitgerust met geweren.

De Dertigjarige Oorlog valt volledig samen met onze Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), die eigenlijk dezelfde oorzaak had, namelijk de opstand van de Nederlandse bevolking tegen de Spaanse koning. Een groot deel van de wereld wordt geconfronteerd met grootschalig gewapend geweld, zodat deze oorlog in feite de eerste grote wereldoorlog in de geschiedenis is. Het is een vergeten oorlog die een grotere catastrofe was dan de Tweede Wereldoorlog. Naar schatting heeft deze oorlog het leven gekost aan 6,5 miljoen mensen, ofwel 40 procent van de bevolking. De oorlog maakte ​​zoveel slachtoffers dat men begint te beseffen dat het zo niet kan doorgaan. Voor het eerst in de wereldgeschiedenis worden diplomatieke onderhandelingen gestart waarin het concept van een soevereine staat in Europa opnieuw werd gedefinieerd. Ten slotte eindigt de oorlog met de ondertekening van vredesverdragen in Westfalen. Deze verdragen omvatten de overgang van een autoritaire orde van pastorale macht naar een regeringsmacht gebaseerd op een politiek rechtssysteem. In de praktijk maakt dit een einde aan de structuren van het Heilige Roomse Rijk. Eindelijk zijn de horigen vrij, maar tegen welke prijs? 

Er wordt nog aan dit blog gewerkt 

Dag 37, strak blauwe hemel met zon, naar Landsberg am Lech

Vandaag loop ik verder van Prittrriching via Scheuring, Kaufering en Landsberg am Lech naar camping Romantik am Lech, een wandeling van 25 kilometer. Het was vandaag een strak blauwe lucht en erg warm, 29 graden, grote delen van de tocht liep ik onbeschut in de volle zon, geen boom te bekennen op mijn pad. Natuurlijk heb ik een fantastische hoed om me tegen de zon te beschermen, maar ik kan je verzekeren dat het etappe-biertje meer dan welkom was.

Licht zuur kelderbier, een echte dorstlesser

Door het heldere weer kun je kilometers ver kijken en vandaag zag ik voor het eerst de Alpen aan de horizon. Op de foto hierboven is het nauwelijks te zien, dus ik heb helemaal ingezoomd en ja hoor, daar zijn de bergen? Over drie dagen hoop ik daar te zijn.

Ook vandaag passeerde ik drie stuwmeren met dammen, krachtcentrales en vistrappen. Aan alle drie wordt volop gewerkt en gebouwd. Duitsland maakt veel werk van natuurlijke energie bronnen.  In de Lech zijn 25 dammen met krachtcentrales gepland. 20 centrales zijn klaar, nog 5 te gaan. Daarbij wordt veel aandacht besteed aan de natuur, niet al het water wordt geblokkeerd met een dam, overal in het gebied lopen snelstromende beekjes die allemaal zo zijn ontworpen dat vissen tegen de stroom in kunnen zwemmen en als je goed kijkt kun je ze zien zwemmen, prachtig! En wat niemand had verwacht, zwanen hebben de stuwmeren als hun domicilie gekozen, de populatie zwanen groeit enorm.

Bloem van de dag:

Dag 36, langs de Lech, naar Prittriching

Barok interieur van de Sint Arfa Basiliek in Augsburg

Vandaag gaat mijn pelgrimsreis verder en zodra ik Augsburg verlaat, kom ik in een gigantisch en prachtig natuurgebied, het Lechauwald, dat, zoals de naam al doet vermoeden, wordt doorkruist door de Lech. Ik passeer geen enkel ander dorp op weg naar Prittriching, een tocht van 22 kilometer waarbij ik 50 meter in hoogte ben gestegen. Dat is maar een klein hoogteverschil, maar binnen deze afstand zijn er in de Lech drie waterkrachtcentrales gebouwd. Het is wonderlijk om te zien hoe mooi stuwmeren en beekjes met vistrappen worden gecombineerd om de natuur niet te schaden. Dit alles wordt gecombineerd met bossen en bloemenweiden, 20 kilometer lang heb ik geen boerenland of akker gezien, prachtig.

Vanaf een dam met turbine uitlaat, op de achtergrond een vistrap 

Zoals eerder vermeld word ik onderweg meerdere keren per dag aangesproken, ook vandaag; Aha, Sie sind ein Fernwanderer! Deze fietsers, die in twee weken de Romantische Straße doen, wilden een foto van mij maken, dus heb ik ook een foto van hen gemaakt. Ze hadden ook al eens in Nederland gefietst en dat was “So Toll”. We waren het samen eens dat Nederland het fietsland bij uitstek is. De mensen die je onderweg aanspreken zijn oprecht geïnteresseerd en vaak is hun reactie “Wahnsinn” om zover te lopen, maar ook krijg ik “Respekt”.

Vandaag zat ik een beetje in mijn piepzak waar ik de nacht door moest brengen. Er was geen camping of hotel te bekennen op de route. In de verdere omgeving waren slechts een paar hotels met kuuroord en prijzen van € 80 tot € 120 per nacht per persoon, dat vindt ik wat te gortig. Maar zoals zo vaak lossen problemen zichzelf op, zo ook vandaag, ik liep langs een schuurtje en mijn oog viel op een reclamebord van Pension Richard Vögele. Ik belde en ze hadden nog een kamer beschikbaar. Als ik na een uur arriveer zit Richard samen met zijn vrouw buiten op een bankje te wachten. Richard is 83 en zijn vrouw 82. Er is geen wifi in hun Pensioen, ze zijn niet te vinden op internet, deze mensen hebben de hele overgang naar het digitale tijdperk gemist en doen gewoon hun eigen ding. Richard ging meteen een "Hefe Weizenbier" halen omdat hij perfect aanvoelde wat ik nodig had met deze hitte en kilometers in mijn benen. Toen ik ze vertelde over mijn doel, het graf van Adrianus, gingen ze los over hun audiëntie bij de Duitse paus, hun hele pension hangt vol met foto's van hem. Grappig om deze oudjes te ontmoeten.

Bloem van de dag, voor de goede orde, dit zijn geen gecultiveerde bloemen uit tuinen. Deze bloemen groeien gewoon in het wild in bloemenweides. In Duitsland is men erg fanatiek bezig met de natuur en er wordt veel aandacht besteed aan het creëren van biotopen met bloemenweides. Ik kan daar erg van genieten.

Dag 35, rustig aan, naar Augsbug

Vandaag gaat de tocht van Langweid am Lech langs de Lech naar Augsburg. Een wandeling van slechts 15 kilometer. Maar na de 31 van gisteren mag het ietsje minder zijn, toch? De Lech wordt gevoed door smeltwater uit de Alpen, waardoor het water blauw is, en mondt uit in de Donau. Heel Oostenrijk watert af op de Donau, vandaar die “schöne blaue Donau”.

Ik volg nu de oudste Romeinse weg van Europa, de Via Claudia Augusta, die dan weer de Lech volgt tot voorbij Füssen. Dat betekent dat ik gestaag bergop loop, stroomopwaarts met de Lech. Augsburg ligt op 500 meter hoogte en Füssen ligt op 800 meter hoogte. Het zal de komende dagen gestaag blijven stijgen. Uiteindelijk moet ik de Reschenpas met een hoogte van 1500 meter oversteken.

En dan zomaar een meters dikke giga boom naast mijn pad!

Vanmiddag was ik vroeg in Augsburg, het was prachtig weer dus heb ik genoten van de stad, wat rondgedwaald en een paar terrasje gepikt. Augsburg was een van de favoriete steden van Karel V. Hij stierf in september 1558, precies 400 jaar voor mijn geboorte. Zijn dood werd op grote schaal herdacht in Augsburg. Vandaag was ik in een museum met banieren, wapenschilden en andere voorwerpen die gebruikt zijn bij deze rouwceremonie op 14 februari 1559. Toch bijzonder om op deze manier terug te kunnen kijken in de tijd. Excuses voor de kwaliteit van de foto's, ik was mijn camera vergeten dus moest ze met de telefoon maken.

Ceremonieel wapenschild van Keizer Karel V

De stad is vernoemd naar het Romeinse legerplaats Augusta Vindelicum en werd al voor Christus gesticht door de Romeinse keizer Augustus. Augsburg is een van de oudste steden van Duitsland, al zie je dat niet aan de gebouwen.

Verwonderlijk waar deze vrouwen waterstralen hebben

Reptiel van de dag