Dag 22, over de heuvels naar de Main, naar Grossheubach

Vandaag gaat de tocht van Höchst im Odenwald via Dusenbach, Breuberg, Neustadt, Mühlhausen, Lützel-Wiebelsbach, Seckmauern, Wörth am Main en Klingenberg am Main naar Röllfeld, daar ligt een mooie Campingplatz “Mainwiese”, aan de Main dus, en op internet zag ik dat ze weer open zijn. Het plan was om daar mijn tentje op te zetten. Maar wat een tegenvaller, de camping had maar drie douches. Er staan daar 300 toercaravans en campers, maar een klein tentje erbij is niet toegestaan omdat er niet genoeg douches zijn. De campingbaas was niet geneigd om het door de vingers te zien, regels van de overheid, tja. Er zit niks anders op dan 6 kilometers verder te lopen, naar Großheubach en weer een hotel te nemen want voor wildkamperen is deze omgeving niet zo geschikt.

Met deze tegenslag loop ik vandaag 29 kilometer door flinke heuvels, in totaal gaan we 230 m omhoog en dalen we 260 af. Vandaag is het 26 graden met een strakblauwe lucht en weinig schaduw van bomen. Toch loop ik deze afstand met heuvels zonder al te veel moeite, mijn conditie is behoorlijk verbeterd.

Als ik in de volle zon een 130 meter hoge heuvel beklim, stopt er een auto. De chauffeur is zelf een wandelaar en vraagt honderduit over mijn Wheelie, of hij een stukje mag proberen? Natuurlijk! Dan staat hij erop mij in zijn bestelauto naar boven te brengen, de Wheelie kan achterin en dat is toch veel aangenamer met deze warmte. Het kost me moeite om zijn aanbod af te slaan, hij blijft aandringen. Grappige kerel, maar ik blijf nog steeds bij mijn principe om naar Rome te LOPEN!

Geen zuchtje wind, wonderlijke stilte, alleen op het dak van de wereld.

Hier aan de Main zijn ze trots op hun wijn!

Ik logeer bij Gasthof zür Krone, wat heel wat anders is dan wildkamperen. Er wordt niet moeilijk gedaan over Corona en of ik bewijs heb van een negatieve test, gewoon een warm welkom. Dit hotel staat zich voor op zijn keuken en ze hebben vanavond volle bak nu de Corona regels versoepelen. Ik krijg een plaatsje op het buitenterras en kies asperges. Heerlijk, vergezeld van een uitstekende Weissburgunder van de lokale wijngaard Dassing, een wijnmakerij die je niet op internet zult vinden omdat ze uitsluitend aan hun wijngaard zijn toegewijd en alle wijn lokaal wordt verkocht.

Dag 21, boerenland, naar Höchst im Odenwald

Vandaag gaat de tocht van Dieburg via Semd, Habitzheim, Lengfeld, Otzberg, Ober-Nauses en Pfirschbach naar Höchst im Odenwald. Een tocht van 26 km met een hoogteverschil van 190 meter.

Ik heb goed geslapen, ik lag om 9.00 uur al in mijn slaapzak en had geen wekker gezet. Ik werd pas vanmorgen om 8:00 uur wakker, blijkbaar was mijn lichaam vermoeider dan ik me realiseerde. Ik heb niks gehoord alleen midden in de nacht toen ik wakker werd om mijn ouderdomsplasje te doen hoorde ik een trein rijden. Ook geen wilde zwijnen gehoord. Toch is er een beest in de buurt van mijn kampement geweest omdat het kooktoestelletje met pannetje erop was overgelopen. Ik had al het eetbare voedsel in een plastic zak gebonden en hoog in een boom gehangen zodat de beesten niets konden plunderen. Nu eerst even ontbijten, dan mijn kampement opbreken en dan gaan we weer aan de wandel.

Sinds twee dagen heb ik last van een pees in mijn enkel en een kuitspier. Maar vandaag, na zo'n lange nachtrust, is de benenwagen volledig uitgerust en loop ik weer als een kievit, ik heb de hele dag geen problemen gehad.

Korenbloemen, die zie je nog maar zelden.

In Dieburg mogen vandaag voor het eerst de terrassen open. Om elf uur s’morgens zijn alle tafeltjes al bezet, gelukkig nog één tafeltje vrij zodat ik een bakkie koffie kan doen en daarna een toilet op kan zoeken. Zo is weer in alles voorzien wat een mens nodig heeft. 

Vandaag laten we de bossen en wouden achter ons aan lopen nu het boerenland binnen. Deze streek heet “Hehneswiesen”. De boeren werken hier enthousiast samen in een Natura 2000-project om hun landschap in balans te houden. Ze hebben met name veel aanpassingen gedaan aan de waterhuishouding van het gebied, wat de natuur ten goede komt, maar het de boeren niet onmogelijk maakt. Je ziet een grote verscheidenheid aan gewassen die worden verbouwd, verschillende soorten kool en granen, bieten, velderwten en op de aardappelruggen vertonen de eerste plantjes zich. Ook zie je de boerderijdieren steeds meer buiten in plaats van 24/7 in stallen. Veel boeren hebben een winkel waar ze hun eigen geteelde producten, vlees en eieren rechtstreeks aan de consument verkopen 

Te oordelen aan de mesthoop is deze vesting nog gewoon in gebruik als boerderij.

Voor de ooievaars zijn mooie landingsplekken gecreëerd.

Dat dorpje op de top van de berg ligt op mijn route, een klim van 100 meter, slechts één Domtoren van Utrecht, daar draai ik mijn poot niet meer voor om.

En ook nu wordt ik beloond met een prachtig uitzicht, kilometers ver.

Dag 20, Wildkamperen, naar Dieburg

Vandaag gaat de tocht van Waldorf via Langen en Messel naar het bos van Dieburg. Een tocht van 23 km met een beetje hoogteverschil, in totaal 100 meter klimmen. 

Maandagmorgen negen uur, het is nog best vroeg, ik loop alleen in het grote bos, niemand te zien behalve de fluitende vogels, er is veel stilte. Het lijkt alsof de wereld even stil staat, dit is genieten.

Ik probeer weer een camping te boeken en bel er een paar. Ze zijn open voor Campers met eigen sanitair. De toiletgebouwen zijn nog gesloten dus tenten zijn niet welkom. Daarom besluit ik vanavond te gaan wildkamperen.

Zo kennen we Duitsland allemaal!

Tussen Messel en Dieburg ligt een groot natuurgebied, Naturpark Odenwald. Ik besluit daar een mooi plekje te zoeken om mijn tentje op te zetten. Op Google Maps controleer ik met de satellietweergave of er huizen of gebouwen in de buurt van mijn beoogde locatie zijn, geen bebouwing te zien in de verre omtrek. Een plek vinden is niet zo moeilijk. Je kiest een voetpaadje, slaat dan rechts of links een nog kleiner pad in, loopt 200 meter verder en zoekt dan een beschutte open plek op. Daar zet ik dan mijn tentje op. Nog even een lekkere voedzame avondmaaltijd maken en ga dan vroeg naar bed zodat ik morgen bij het krieken van de dag ben uitgeslapen. Ik hoop dat de wilde zwijnen me met rust laten, want hier zie ik wel wroetsporen!

Dag 19, door het eiken bos, naar Waldorf

 

Vandaag gaat de tocht van Mainz Kastel via Gustavsburg, Bischofsheim, Rüsselheim en Horlache naar Waldorf. Een wandeltocht van 29 kilometer zonder noemenswaardige hoogteverschillen.

Het is zondagochtend en het is mooi weer, de kerkklokken luiden van alle kanten om de mensen aan de zondagse dienst te herinneren. Het is druk op wandel- en fietspaden met joggers, hardlopers, wandelaars, fietsers en hondenuitlaters, mensen hebben wel wat beters te doen dan naar de kerk te gaan, dat verhaal doorzien ze inmiddels.

Oorspronkelijke beuken- en eikenbossen, zoals Karel en Adrianus die kenden, zijn een zeldzaamheid in Duitsland. In 500 jaar zijn alle bomen gekapt voor woningbouw, scheepsbouw en brandhout. Maar hier bij Waldorf ligt Frankfurt Airport, dat voor Corona 70 miljoen passagiers per jaar verwerkte. Bij de uitbreiding van de luchthaven zorgde Die Grünen (politieke partij) ervoor dat de milieuschade gecompenseerd moest worden door het planten van bomen. Daarom loop ik vandaag door een immens eikenbos met bomen van 25 jaar oud. De eiken kunnen wel 300 jaar oud worden en het is de bedoeling deze eiken niet te exploiteren, maar als de bomen dood gaan en omvallen, dan blijven ze liggen. Alleen zo krijg je een natuurlijk bos waar de Heldbock, een boskever van ruim 10 centimeter groot die nu met uitsterven wordt bedreigd, weer zijn habitat terug krijgt.

Even wat informatie voor de fotografen onder ons. Ik fotografeer met een Canon G1X mark III. Het is Canon's vlaggenschip onder de compactcamera's. Thuis heb ik ook een full frame spiegelreflex camera met een keur aan objectieven. De hele uitrusting is een rugzak vol en weegt zo'n 6 kilo, de G1X compleet met oplader weegt nog geen 600 gram, oftewel tien keer minder. Ook al is deze camera een ukkie, hij heeft wel een enorme sensor aan boord, dezelfde als die in de Canon 80D spiegelreflexcamera. Deze sensor is extreem lichtgevoelig, tot 25.600 ISO, dus je hebt nooit een flitser nodig, want dat verpest de meeste foto's. Ook is de camera waterdicht en dat was de afgelopen weken wel nodig. Ik fotografeer in RAW, altijd in de handmatige stand, waarbij ik zelf het diafragma en de sluitertijd kies en de camera de ISO waarde (auto ISO) laat bepalen. Ook al is de camera klein, hij ligt goed in de hand en is net groot genoeg om hem goed te bedienen. Als ik door de zoeker kijk kan ik met duim en wijsvinger het diafragma en de sluitertijd aanpassen en meteen afdrukken. Zelfs de belichtingscorrectie kan met de wijsvinger worden bediend terwijl je door de zoeker kijkt, waarbij je het effect van de correctie direct kan beoordelen. Na het afdrukken zie je direct het belichtingshistogram zodat je eventueel de correctie aan kan  passen en nogmaals kan  afdrukken. De camera heeft dezelfde scherpsteltechniek en processor als de top camera’s van Canon. Hij stelt In minder dan 0,1 seconde scherp dus een onscherpe foto is er niet bij. 

Ik bewerk de foto's op mijn IPad met Lightroom waar ik de belichting definitief maak en het kader ofwel compositie van de foto bepaal. Tenslotte exporteer ik de plaatjes als JPEG files om ze op mijn blog te kunnen plaatsen. Lightroom beheert de foto's in de cloud, zodat het geheugen van de iPad niet vol raakt en ik me geen zorgen hoef te maken dat ik foto's kwijtraak. 

Ik ben super blij met deze lichtgewicht uitrusting, het is geen professionele uitrusting, maar het voldoet hartstikke goed voor deze wandeltocht. 

Dag 18, campings nog gesloten, naar Mainz-Kastel

Vandaag gaat de tocht van Ingelheim am Rhein via Nieder-Ingelheim, Heidesheim am Rhein, door het Lennebergwald, dan over de 1200 meter lange Schiersteiner Brücke de Rijn over naar de rechter oever, en vervolgens via Biebrich naar Mainz Kastel. Een tocht van 25 kilometer met 200 hoogtemeters, dat is een mooie dagafstand en inmiddels heel goed te doen.

Het is prachtig weer vandaag, de zon schijnt, dus ik heb mijn zinnen gezet op kamperen. Eindelijk weer in een tentje slapen want dat is veel leuker dan zo'n nette hotelkamer waar je alleen bent. Maar helaas bleek de eerste camping die ik koos gesloten te zijn, Op naar de tweede camping die ik op mijn reservelijst had staan, maar een telefoontje naar die camping vertelde me dat ze pas op 3 juni open gaan. Dat is balen want ik wil echt graag kamperen, die saaie hotelkamers heb ik inmiddels wel gezien. Toch maar weer een hotelletje genomen. Jammer, morgen dus wat beter voorbereiden en meteen de campings bellen of ze open zijn. De komende dagen wordt het mooi weer, kampeer weer, alleen de Corona maatregelen werken nog niet mee.

Dag 17, Hildegard van Bingen, naar Ingelheim

Vandaag gaat de tocht van Assmannshausen via Aulhausen naar de Abdij van St. Hildegard, verder via Eibingen naar de Wallfahrtskirche (Bedevaartskerk) van St. Hildegard, dan naar Rhüdesheim am Rhein om even een  Rhüdesheimer kaffee te drinken (met Asbach-Uralt-brandewijn). 

Vervolgens gaat de voettocht verder naar Geisenheim, Oestrich-Winkel, dan met de veerboot de Rijn over naar de linker oever en verder naar Ingelheim am Rhein. Vandaag heb ik 20 kilometers voor de boeg en de dag begint meteen goed met een klim van 210 meter, kunnen eindelijk weer eens de klimspieren in actie komen.

Toch maar even met mijn billen bloot, ik moet bekennen dat ik gisteren een stukje heb meegereden met een auto. Ik had geen keuze. Ik liep namelijk een pad langs de wijngaarden toen mijn app aangaf om door een tunnel onder het spoor door te lopen. De afdaling naar de tunnel was begroeid met brandnetels. Maar te oordelen naar de kaart op de app moest ik die tunnel hebben om te voorkomen dat ik kilometers om moest lopen. Na het tunneltje liep ik verder over een oud jaagpad langs de Rijn, tot ik na een paar kilometer bij wegwerkzaamheden kwam, ik kon niet verder, de weg was versperd met graafmachines en betonvlechters. Er was maar één rijstrook open vol met verkeer dus het was veel te gevaarlijk om daar tussen de auto's te lopen. Teruggaan was ook geen optie want terug de helling met brandnetels opklimmen was onmogelijk. Ik stond daar stevig te balen en wist niet hoe verder te gaan totdat er een vrachtwagen stopte en de chauffeur vroeg waar ik heen moest, hij bood aan mij door de weg versperring te rijden, een afstand van zeker twee of drie kilometer. Ik heb toen even mijn principes aan de kant gezet en heb dankbaar gebruik gemaakt van dit welkome aanbod. De Wheelie ging achter in het bakje en ik kon naast de chauffeur instappen. Fijn dat er zulke behulpzame mensen zijn. 

Kennen jullie die film van Herman Finkers, De beentjes van St. Hildegard? Ik was vandaag in de buurt dus heb ik haar abdij bezocht en de grafkerk waarin de gouden schrijn staat met haar overblijfselen. Gelijk heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om een derde stempel in mijn pelgrimspaspoort te laten zetten door een zuster van de abdij.

Het verhaal van deze Twentse film heeft een aantal raakvlakken met mijn reis. Herman Finkers speelt zelf een hoofdrol en de film draait om zijn schoonvader die besluit om zijn grootste wens in vervulling te laten gaan. Hij is al jaren van plan om een voetreis te maken om de beentjes van Sint Hildegard te bezoeken. Ongeveer dezelfde voetreis die ik tot nu toe gemaakt heb. Zijn vrouw stak daar steeds een stokje voor totdat hij de stoute schoenen aantrekt en samen met zijn ezeltje op pad gaat. Verder vertel ik het verhaal niet maar deze film is een echte aanrader, door de Kring van Nederlandse Filmjournalisten werd de film verkozen tot 'Beste bioscooptitel van eigen bodem'.

Hildegard van Bingen was de eerste Powervrouw in de geschiedenis. Vrouwen die zich op dat moment wilden manifesteren, kozen niet voor het huwelijk, omdat ze dan wettelijk ondergeschikt zouden zijn aan hun echtgenoot. De wereld was in die tijd nog een echt mannenbolwerk. Het enige toevluchtsoord voor wilskrachtige vrouwen die hun eigen lot wilden bepalen, was het klooster. Hildegard koos ook voor deze aanpak en trad toe tot een kloosterorde waar ze zich kon ontwikkelen en waar ze kon studeren, en dat is haar zeer goed gelukt. Ze was actief op het gebied van religie, kosmologie, natuurwetenschappen, filosofie, plantkunde, geologie en poëzie, maar ze was ook de eerste vrouwelijke componist in de geschiedenis van de klassieke muziek die bij naam bekend is.

Tegen de wil van abt Kuno van Disibodenberg in besloot Hildegard in 1147 op de Rupertsberg in Bingen een onafhankelijk vrouwenklooster te stichten. In 1150 nemen de nonnen hun intrek in hun nieuwe huis. De toestroom van vrouwen voor haar klooster is zo groot dat ze in 1165 een dochterklooster opent in Eibingen, waar ik nu ben.

Hildegard schreef boeken "Causae et curae" en "Physics" over geneeskunde met talloze geneeskrachtige kruidenrecepten. Ook voor haar middeleeuwse muziek is er hernieuwde belangstelling. Ongeveer 80 van haar composities zijn aan ons overgeleverd, een repertoire dat tot de meest uitgebreide onder middeleeuwse componisten behoort.

Ze componeerde Ordo Virtutum, "Orde der deugden", een gezongen drama voor vrouwenstemmen met één partij voor een mannenstem, de duivel, dat ze componeerde voor de nonnen van haar klooster.

Hildegard was een productief wetenschapper en zette haar inzichten op schrift. Ze startte dit vanuit de vier elementen: vuur, lucht, water en aarde met hun respectievelijke kwaliteiten van warmte, droogte, vochtigheid en kou. Hiermee kwamen de vier temperamenten in het lichaam overeen: cholerisch (gele gal), sanguinisch (bloed), flegmatisch (slijm) en melancholisch (zwarte gal). De menselijke persoonlijkheid werd toen bepaald door het overwicht van een of twee van die temperamenten.

Hildegards geschriften zijn uniek, ze schrijft ook over seksuele relaties en over fysieke vreugde vanuit een vrouwelijk oogpunt. Van haar is de oudst bekende beschrijving van het vrouwelijk orgasme: "Als een vrouw de liefde bedrijft met een man, voelt ze de warmte tot in haar brein. Dat brengt een zinnelijke verrukking teweeg…".

Tegenwoordig telt de abdij van Sint-Hildegard meer dan 50 nonnen die leven in de geest van Sint-Benedictus, dezelfde als die ze naleven in de Achelse Kluis. Hun motto is dus Ora et Labora en ook de nonnen bidden 6 keer per dag. Ze werken hard, restaureren oude geschriften en boeken en beheren een grote bibliotheek vol middeleeuwse geschriften, waarvan de basis werd gelegd door St. Hildegard. Maar Hildegard heeft ook een aanvang gemaakt met een wijngaard en de nonnen zetten dat werk nog steeds voort. Ze beheren nu een wijngaard van 7 hectare met Spätburgunder- en Riesling-druiven. Het is de enige wijngaard in Europa die volledig door vrouwen wordt gerund.